triggers

“Everything that irritates us about others can lead to an understanding of ourselves.” – Carl Jung

Αυτή η φράση του Καρλ Γιουνγκ είναι κάτι παραπάνω από μια απλή σκέψη. Αν το σκεφτούμε καλύτερα, δείχνει πως τα πράγματα που μας εκνευρίζουν στους άλλους μπορεί στην πραγματικότητα να είναι μια καλή ευκαιρία να δούμε πιο βαθιά τον εαυτό μας. Πόσες φορές, όταν κάποιος μας εκνευρίζει ή μας θυμώνει, δεν είναι γιατί εκείνος είναι «κακός», αλλά γιατί κάτι στο δικό μας εσωτερικό δεν είναι ισχυρό ή ισχυρότερα από αυτό που βλέπουμε στους άλλους; Αν το δούμε έτσι, μπορούμε να καταλάβουμε πράγματα για τον εαυτό μας που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν γνωρίζαμε ή αποφεύγαμε να αντιμετωπίσουμε

Γιατί τα πράγματα που μας εκνευρίζουν στους άλλους μας λένε πολλά για εμάς;

Όταν κάποιος ή κάτι μας προκαλεί, το πρώτο πράγμα που συνήθως κάνουμε είναι να δούμε το πρόβλημα στους άλλους. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον Γιουνγκ, όλα αυτά τα «ερεθίσματα» που μας ενοχλούν είναι μια καλή ευκαιρία να κοιτάξουμε λίγο πιο βαθιά μέσα μας. Τι είναι αυτό που μας κάνει να θυμώνουμε, να νιώθουμε άβολα ή να είμαστε απογοητευμένοι;

Σε πιο πρακτικό επίπεδο:

1. Ανασφάλεια και φόβοι: Αν κάποιος λέει ή κάνει κάτι που μας εκνευρίζει, μπορεί να πυροδοτεί ανασφάλειες που έχουμε για τον εαυτό μας. Για παράδειγμα, αν μας ενοχλεί κάποιος που είναι υπερβολικά σίγουρος για τον εαυτό του, ίσως αυτό να αντανακλά τις αμφιβολίες που έχουμε για τη δική μας αξία.

2. Ανεπίλυτες συγκρούσεις με τον εαυτό μας: Όταν παρατηρούμε κάποιον να έχει μια συμπεριφορά που μας εκνευρίζει, ίσως στην πραγματικότητα να βλέπουμε κάτι στον ίδιο μας τον εαυτό που δεν έχουμε αποδεχτεί ακόμα ή που προσπαθούμε να καταπιέσουμε. Αυτό μπορεί να αφορά κάτι που δεν μας αρέσει να βλέπουμε στους άλλους, επειδή είναι και αυτό μέσα μας.

3. Η “σκιά” του Γιουνγκ: Σύμφωνα με τον Γιουνγκ, έχουμε όλους αυτούς τους καταπιεσμένους φόβους, επιθυμίες ή χαρακτηριστικά που θεωρούμε ανεπιθύμητα και συνήθως δεν θέλουμε να τα παραδεχτούμε. Αυτή η «σκιά» μπορεί να προβάλλεται πάνω στους άλλους όταν τους βλέπουμε να κάνουν κάτι που μας εκνευρίζει. Όταν αυτό συμβαίνει, είναι σαν να λέει η ψυχή μας: «Κοίτα, εδώ υπάρχει κάτι που χρειάζεται προσοχή». Αν το παρατηρήσουμε, μπορούμε να αναγνωρίσουμε και να αποδεχτούμε τις πλευρές του εαυτού μας που συνήθως κρύβουμε.

 Η Θετικη Ψυχολογία, που επικεντρώνεται στη συνειδητοποίηση των θετικών πλευρών της προσωπικότητάς μας, μας ενθαρρύνει να δούμε τα ερεθίσματα που μας προκαλούν εκνευρισμό ως ευκαιρίες για προσωπική ανάπτυξη. Αντί να αποφεύγουμε ή να καταδικάζουμε τα συναισθήματά μας, μας προτρέπει να τα αναγνωρίσουμε και να μάθουμε από αυτά.

Αν κάτι μας εκνευρίζει σε άλλους, αντί να το βλέπουμε μόνο ως πρόβλημα τους, ας το δούμε και ως καθρέφτη του εαυτού μας. Τα συναισθήματα που νιώθουμε όταν κάποιος μας ενοχλεί μπορεί να μας δείξουν πολύτιμες αλήθειες για το ποιοι είμαστε, για τις ανασφάλειες μας και για τα κομμάτια του εαυτού μας που χρειάζονται περισσότερη προσοχή και αποδοχή. Όπως μας έλεγε και ο Καρλ Γιουνγκ, αυτό το ταξίδι προς την αυτογνωσία είναι το κλειδί για την προσωπική ανάπτυξη και τη συναισθηματική ισορροπία.

Οπότε, τι είναι τα Triggers και Πώς να Τα Διαχειριστούμε;

Όλοι μας έχουμε βιώσει στιγμές που κάτι μικρό, μια λέξη ή μια εικόνα, μας ξυπνάει συναισθήματα ή αντιδράσεις που μας φαίνονται πολύ έντονες ή παράξενες σε σχέση με την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε. Αυτά τα «ερεθίσματα» ή αλλιώς triggers, είναι όσα πυροδοτούν μια συναισθηματική ή ψυχολογική αντίδραση, πολλές φορές σχεδόν αυθόρμητα.

Τα triggers μπορεί να προέρχονται από διάφορους παράγοντες, όπως το περιβάλλον, τις σχέσεις, ή ακόμα και κάτι που έχουμε βιώσει στο παρελθόν, το οποίο δεν έχει επεξεργαστεί πλήρως. Αν κάτι μας «ξυπνά» μια συναισθηματική αντίδραση, μπορεί να είναι και ένα φυσιολογικό αποτέλεσμα των εμπειριών μας. Αν, για παράδειγμα, μια μυρωδιά ή μια λέξη σας φέρνει στο μυαλό μια δύσκολη περίοδο στη ζωή σας, τότε έχουμε να κάνουμε με ένα trigger.

Τι λέει η Dr. Edith Eger για τα Triggers;

Η Dr. Edith Eger, ψυχολόγος και συγγραφέας του βιβλίου The Choice, έχει μιλήσει εκτενώς για το πώς τα triggers μπορούν να μας επηρεάσουν και πώς να τα διαχειριστούμε. Αν και η ίδια είναι επιζήσασα του Ολοκαυτώματος, η οποία πέρασε χρόνια σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, αναφέρει πως οι εμπειρίες μας, ακόμη κι αυτές που έχουμε ξεχάσει ή καταπιέσει, δεν παύουν να είναι ενεργές μέσα μας. Τα triggers για εκείνη είναι μια υπενθύμιση του πόνου, αλλά και μια ευκαιρία να θεραπευτούμε και να αποδεχτούμε τις εμπειρίες μας.

Η Eger λέει πως το πρώτο βήμα για να διαχειριστούμε τα triggers είναι η συνειδητοποίηση τους. Όταν κατανοούμε γιατί και πότε αντιδρούμε έντονα, τότε έχουμε τη δυνατότητα να επανεξετάσουμε και να αλλάξουμε την αντίδρασή μας. Σημαντικό είναι να μην θεωρούμε τον εαυτό μας «αδύναμο» ή «ανίκανο» όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Αντιθέτως, είναι μια ευκαιρία να εξελιχθούμε και να αναγνωρίσουμε τις ανάγκες μας.

Τι Λένε οι Ψυχολόγοι για τα Triggers;

Πολλοί ψυχολόγοι, όπως ο Dr. Bessel van der Kolk, ειδικός στην ψυχολογία του τραύματος, έχουν αναφέρει τη σημασία της κατανόησης των triggers για την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας. Σύμφωνα με τον van der Kolk, οι αντιδράσεις μας σε triggers συνδέονται συχνά με ανεπεξέργαστο τραύμα, και όταν αυτά τα τραύματα ξαναβγαίνουν στην επιφάνεια, η αντίδραση μας μπορεί να είναι υπερβολική ή ανεξήγητη. Επομένως, για να αντιμετωπίσουμε τα triggers, χρειάζεται να δουλέψουμε με το τραύμα στο παρελθόν και να μάθουμε νέους τρόπους για να ανταποκριθούμε.

Η ψυχολόγος Dr. Laura Brown, επίσης, τονίζει ότι το να μην αποφεύγουμε τα triggers, αλλά να τα αναγνωρίζουμε, είναι το κλειδί για την αποκατάσταση. Τα triggers είναι συχνά η αφετηρία για τη διαδικασία της θεραπείας, γιατί μας δείχνουν τα σημεία που χρειάζονται δουλειά. Όταν κατανοούμε την αιτία πίσω από κάθε αντίδραση, μπορούμε να προχωρήσουμε με περισσότερη επίγνωση και ενσυναίσθηση προς τον εαυτό μας.

Πώς να Διαχειριστούμε τα Triggers;

Αν και η διαδικασία διαχείρισης των triggers μπορεί να είναι δύσκολη, υπάρχουν συγκεκριμένες στρατηγικές που μπορούν να μας βοηθήσουν:

1. Αναγνώριση και Κατανόηση
   Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσουμε ότι έχουμε «πυροδοτηθεί». Όταν συμβαίνει αυτό, μπορούμε να αναρωτηθούμε: "Ποιο είναι το συναίσθημα που προκάλεσε αυτή την αντίδραση; Από πού προέρχεται;". Αυτή η συνειδητοποίηση είναι το πρώτο βήμα για να επανασχεδιάσουμε την αντίδρασή μας.

2. Αναπνοές και Παύσεις
   Όταν αισθανόμαστε ότι ένα trigger μας επηρεάζει, είναι χρήσιμο να κάνουμε μια μικρή παύση και να επικεντρωθούμε στην αναπνοή μας. Η βαθιά αναπνοή βοηθά να ηρεμήσουμε και να μην επιτρέψουμε στην πρώτη αντίδραση να καθορίσει την επόμενη κίνηση.

3. Αναζήτηση Υποστήριξης
   Μερικές φορές, είναι χρήσιμο να μιλήσουμε με κάποιον έμπιστο άνθρωπο ή ψυχολόγο για τα triggers μας. Η εξωτερική υποστήριξη μας βοηθά να επεξεργαστούμε τα συναισθήματα και να βρούμε τρόπους να τα διαχειριστούμε πιο αποτελεσματικά.

4. Αυτοφροντίδα και Ενσυναίσθηση
   Είναι σημαντικό να δείχνουμε στον εαυτό μας κατανόηση και ενσυναίσθηση όταν νιώθουμε «πυροδοτημένοι». Αντί να κατηγορούμε τον εαυτό μας για τις αντιδράσεις μας, να κατανοούμε ότι είναι ανθρώπινο και ότι χρειάζεται χρόνος και φροντίδα για να ξεπεράσουμε δύσκολες καταστάσεις.

5. Δημιουργία ενός Σχεδίου Αντιμετώπισης
   Όταν αναγνωρίσουμε τα triggers μας, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα σχέδιο για το πώς να τα διαχειριστούμε όταν προκύπτουν. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει πρακτικές όπως το mindfulness, η άσκηση ή άλλες τεχνικές που μας βοηθούν να επαναφέρουμε την ισορροπία.

Η διαχείριση των triggers δεν είναι εύκολη, αλλά με υπομονή και αυτογνωσία, μπορούμε να μάθουμε πώς να ανταποκριθούμε με τον τρόπο που προάγει την ευημερία μας.